شرکت سازه آفرینان
تست بتن: اگر در کار ساختمانی سررشته داشته باشید، قطعا میدانید که بتن جزو مصالحیایست که بهصورت آماده در دسترس نیست. بتن تشکیلشده از چندین مصالح است که نیاز به مخلوط کردن دارد تا درست شود. از آنجایی که کیفیت مصالح و میزان مخلوط کردن آنها امری مهم در تشکیل شدن بتن است. به کلیه روش هایی که برای تخمین مقاومت فشاری و سایر ویژگی های سیمان و بتن سازه صورت میگیرد، تست بتن یا آزمایش بتن گفته میشود. نتیجه این تست در برگه ای به نام برگه بتن قرار می گیرد. با استفاده از تست بتن نتایج آزمایش با بالاترین کیفیت و کمترین آسیب به سازه مورد نظر توسط مهندسین ناظر بدست میآید.
تست بتن و خدمات کنترل کیفیت بتن در ایمنی و پایداری سازه های بتنی نقش مستقیم داشته و تضمین کننده ایمنی سازه و هماهنگی شرایط طراحی و اجرای سازه می باشد. ضوابط مربوط به شرایط ساخت و تست بتن به تفصیل در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان آورده شده و ملاک تایید آزمایش بتن توسط مهندس ناظر پروژه می باشد.
در سالیان اخیر وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی ساخت و ساز در کشور به منظور کنترل چندباره، آزمایش بتن و تست بتن و کشش و آزمایش میلگرد را در ساخت و سازهای شهری اجباری و ناظر ساختمان را ملزم به استفاده از شرکت های خدمات آزمایشگاهی به منظور تست مقاومت و التراسونیک بتن نموده است.
در آزمایشگاه بتن، به جهت بررسی مصالح مورد مصرف در تولید بتن و تعیین مقاومت آن آزمایش های گوناگونی انجام میدهند تا مقاومت آن تایید گردد و برگه بتن توسط شرکت های خدمات آزمایشگاهی که دارای صالحیت مورد تایید سازمان نظام مهندسی استان می باشند ارائه می شود که با این تایید ، مهندس ناظر پروژه می تواند اطمینان حاصل کند که سازه در عمل همان مقاومتی را از خود نشان میدهد که در تئوری محاسبه شده است.
آزمایشهای که برای سنجش و ارزیابی کیفیت بتن سخت شده و مقاومت آن صورت میپذیرد، به دو دسته کلی آزمایش های مخرب و و آزمایش غیر مخرب بتن تقسیم بندی میشوند و آنها را در این بخش برای شما لیست کرده ایم و چند مورد از بهترین ها را در ادامه به نفصیل توضیح خواهیم داد.
یکی از سادهترین روش های تست بتن وتشخیص ناهمگنی های داخلی بتن، روش مغزه گیری است.در این روش با استفاده از دستگاه مغزه گیر از نقطه مورد نظر نمونه برداری می شود. مقاومت نمونه مورد نظر با استفاده از آزمایش فشاری بتن ارزیابی می شود و می توان با دقت بالایی مقاومت عضو مورد نظردر آن نقطه را تخمین زد.این آزمایش بتن از دسته آزمایشها مخرب استزیرا به عضو آسیب وارد کرده و محل قطعه حفاری شده در صورت عدم تخریب عضو حتی پس از ترمیم آن باعث تمرکز تنش می شود.
چکش اشمیت روشی است که بر اساس تحلیل نیروی برگشت ضربه، از سطح جسم مورد نظر استوار است. این روش از دسته آزمایشها غیر مخرب محسوب می شود و به عضو آسیبی وارد نمی کند اما از دقت کافی برخوردار نیست و درصد خطا در این روش از روشهای دیگر بیشتر است.
در ایران به دلیل مسایل اقتصادی و بالا بودن هزینه دستگاه های اولتراسونیک، تحقیق زیادی روی این آزمایش صورت نپذیرفته است. برای آزمایشگاه های خصوصی نیز به دلیل عدم آشنایی کامل مهندسان و نبود مشتری در این باب صرفه اقتصادی وجود نداشته و اکثر آزمایشگاه ها مجهز به این دستگاه نیستند.با توجه به سهولت و نیاز به زمان کم این آزمایش بتن در بین کشور های دیگر استفاده از این فناوری با سرعت رو به افزایش است. گواه این امر میزان قابل توجه مقالات معتبر و تحقیقات علمی در چند سال اخیر می باشد. با توجه به پیشرفت های پرشتاب ایران اسلامی در زمینه مهندسی عمران امید است که استفاده از این فناوری بهصورت رایج و باعث افزایش کیفیت سازه ها و زیرساخت های کشور دراین زمینه شود.
طبق استاندارد های جامعه فنی و مهندسی ایران نمونه گیری از بتن آماده، عمل آوری آزمونه ها، انجام آزمایش مقاومت فشاری و سایر آزمایشها مرتبط با بتن ریزی در پروژه ها باید طبق اصول انجام گیرد. در غیر این صورت قابل استناد نبوده و واحد آزمایشگاه باید در خصوص ایرادهای نمونه گیری و عمل آوری پاسخگو باشد. در ادامه برخی از مراحل تست بتن برای نمونه گیری از بتن را ذکر میکنیم:
تعداد نمونه های لازم جهت انجام تست بتن در سنین مختلف بر اساس مبحث نهم مقررات ملی ساختمان متفاوت میباشد، به طوریکه برای فونداسیون ها و مقاطع بتنی، به ازای هر سی مترمکعب حجم بتن یا به ازای هر یکصد و پنجاه مترمربع یک سری نمونه گیری ضروی است. برای ستون ها به ازای هر 50 مترطول ستون اخذ یک سری کفایت می نماید.در صورتی که حجم کل بتن مصرفی یک پروژه ساختمانی کمتر از 30 مترمربع باشد بنا به صلاحدید ناظر می توان از نمونه گیری و تست آن صرف نظر کرد. اگرچه این بند در مبحث نهم مقررات ملی بیان شده است اما قوانین جاری سازمان نظام مهندسی تهران شامل این بوده و همه ساختمان ها با هر حجم بتن ریزی مشمول نمونه گیری و تست بتن می باشند.نکته: در تعداد نمونه گیری بتن باید توجه داشت که هر سری نمونه شامل 5 نمونه بتن مکعبی یا استوانه ای با ابعاد استاندارد می باشد که در زمان های 7، 28 و 90 روزه مورد آزمایش بتن قرار می گیرند.
یکی از سادهترین تست های بتن تازه که برای کنترل روانی بتن مورد استفاده قرار می گیرد تست اسلامپ است.وسایل مورد نیاز برای تست بتن (دستگاه اسلامپ بتن) :
منظور از اسلامپ بتن چیست؟ در این تست بتن (Concrete test)، نمونه بتن سه بار با بیلچه درون استوانه ریخته و در هر مرحله جهت فشرده سازی 25 ضربه با میله مخصوص انجام می شود. پس از پر شدن مخروط و صاف کردن سطح بتن، مخروط را در چند ثانیه خارج می کنیم. بتن پس از خارج شدن مخروط دچار کاهش ارتفاع می شود. میزان کاهش ارتفاع ناشی از پخش شدن بتن بر حسب سانتیمتر روی زمین را اسلامپ بتن می گویند.
تست بتن دوام بتن به عوامل مختلفی بستگی دارد که برآیند آنها با یکدیگر دوام بتن را در فاکتور زمان تضمین میکند، در ادامه عوامل تاثیرگذار در دوام بتن را برای شما لیست خواهیم کرد: